Patologia pęcherzyka żółciowego obejmuje różne choroby: kamicę żółciową, ostre i przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego, ropne i nie ropne zapalenie dróg żółciowych. Szczególne miejsce w tej grupie zajmują dyskinezy przewodu żołądkowo-jelitowego (dróg żółciowych) według typu podwojnego. Choroba jest powszechna, ale źle zdiagnozowana. Osoby cierpiące na dolegliwość udają się do wielu lekarzy bezskutecznie, pozostając przez długi czas bez diagnozy i leczenia.

Anatomia i fizjologia dróg żółciowych

Woreczek żółciowy (GI) jest rezerwuarem żółci. Znajduje się na dolnej powierzchni wątroby i jest rzutowany na przednią ścianę brzucha na przecięciu prawego łuku żeńskiego z zewnętrzną krawędzią mięśnia prostego brzucha.

Długość pęcherza wynosi średnio 6-8 cm, szerokość do 4, 5 cm, objętość 30-50 ml. Anatomicznie odróżnij dno, ciało i szyję, które przechodzą do przewodu torbielowatego. Ten ostatni ma długość 1–2 cm i łączy się ze wspólnym przewodem wątrobowym, utworzonym z prawego i lewego przewodu wątrobowego. Rezultatem jest choledoch - wspólny przewód żółciowy. Przechodzi przez trzustkę i wpada do dwunastnicy w obszarze zwieracza Oddi.

Powstawanie żółci następuje w wątrobie, stamtąd wchodzi do jelita, a podczas trawienia wchodzi do dwunastnicy. Podczas przepływu żółci w pęcherzu występują rytmiczne skurcze podczas relaksacji zwieracza Oddiego.

W okresie relaksacji ton zwieracza wzrasta, a ściany pęcherza zmniejszają się, co przyczynia się do gromadzenia żółci.

Regulacja wydzielania żółci jest złożonym procesem neurohumoralnym. Z jednej strony aktywność GP jest kontrolowana przez nerw błędny. Jego aktywacja powoduje skurcz JP i rozluźnienie zwieracza Oddiego. Z drugiej strony funkcja motoryczna dróg żółciowych jest wrażliwa na hormony przewodu pokarmowego, zwłaszcza na cholecystokininę. Ma taki sam efekt jak nerw błędny. Takie hormony, jak enkefaliny, peptyd naczynio-jelitowy, odgrywają odwrotną rolę: zwiększają ton zwieracza Oddi i rozluźniają ściany GP.

Definicja, przyczynowe mechanizmy dyskinezy

Dyskinezy żółciowe to zespół kliniczny, który występuje z powodu funkcji motorycznej ewakuacji dróg żółciowych i pęcherza, bez zmian anatomicznych i zapalnych, i objawia się naruszeniem odpływu żółci do dwunastnicy.

Choroba dotyka około 5% dorosłej populacji kraju, najczęściej młode kobiety (w wieku 20–40 lat) o astenicznej budowie ciała, niskim odżywianiu, z emocjonalną, labilną psychiką, która urodziła jedno dziecko.

Dyskinezy przewodu pokarmowego opierają się na zaburzeniach interakcji mechanizmów fizjologicznych, które kontrolują wyraźne naprzemienne okresy skurczu i rozluźnienia dróg żółciowych. Również dziedziczna redukcja tkanki mięśniowej w ścianach przewodu żołądkowo-jelitowego i zmniejszenie receptorów hormonów regulacyjnych prowadzą do mechanizmów powstawania funkcji hipomotorycznej.

Klasyfikacja dyskinez

Zgodnie z etiologią: pierwotną i wtórną.

Zgodnie z charakterystyką stanu funkcjonalnego:

  • Hipertoniczno-hiperkinetyczna (postać hipermotorowa).
  • Hipotoniczna-hipokinetyczna (postać hipomotoryczna).

Pierwotna dysfunkcja układu żółciowego rozwija się z powodu zaburzeń neurohumoralnych mechanizmów regulacyjnych spowodowanych przeciążeniami psychoemocjonalnymi (lęk, strach, reakcje histeryczne, stany obsesyjne, stres, depresja), zaburzenia podwzgórza, zaburzenia hormonalne i hormonalne.

Wtórne zaburzenia dróg żółciowych mogą rozwinąć się z zaburzeniami hormonalnymi (leczenie somatostatyną, ciąża, cukrzyca, patologia tarczycy i przytarczyc), a także w wyniku organicznej patologii wątroby, pęcherzyka żółciowego, dróg żółciowych (zapalenie wątroby, marskość wątroby, kamica żółciowa) dwunastnicy (zapalenie dwunastnicy, wrzód trawienny), trzustka (przewlekłe zapalenie trzustki), cholecystektomia, wagotomia, resekcje żołądka i jelit. Choroby te powodują naruszenie produkcji cholecystokininy, gastryny, sekretyny, powodując trwałe nadciśnienie lub niedociśnienie pęcherza.

Obraz kliniczny i diagnoza

Kryteria diagnostyczne dla standardowych zaburzeń czynnościowych dróg żółciowych (Roman III Consensus, 2006):

  • epizody bólu w okolicy pępka i / lub prawej górnej ćwiartki brzucha trwające 30 minut lub dłużej;
  • nawracające objawy w różnych odstępach czasu, ale nie codziennie;
  • umiarkowany lub silny ból, wystarczający do pogorszenia codziennej aktywności lub zmuszający pacjenta do natychmiastowej pomocy lekarskiej;
  • bóle nie zmniejszają się po defekacji, zmianie pozycji ciała, przyjmowaniu leków zobojętniających sok żołądkowy.

Klinika dyskomotorycznych dróg żółciowych, objawy u dorosłych są zmienne. W typowych przypadkach DZHVP według typu hipomotorycznego objawia się ciągłymi bólami, rytmicznością, tępym, pękającymi bólami.

Uczucie ciężkości w prawym podżebrzu jest stałe, z dalszym napromieniowaniem różnych obszarów brzucha. Ból zmniejsza się lub znika po planowanym posiłku lub lekach żółciopędnych. Zespół bólu w tym przypadku wynika z dominującego przedłużenia szyi trzustki.

Apetyt jest zmniejszony, odnotowuje się gorycz w ustach. Skóra utrzymuje swój normalny kolor. Często pacjenci mają nadwagę. Przeważają oznaki zwiększonej aktywności współczulnej części autonomicznego układu nerwowego: tachykardia, niedociśnienie, zaburzenia hipotoniczne i nadmierne wydzielanie żołądka i jelit.

Podczas odczuwania brzucha obserwuje się umiarkowany ból w pęcherzyku żółciowym, wzdęcia i wrażliwość wzdłuż jelit (charakterystyczne są zaparcia). Zespół zapalny (gwałtowny wzrost temperatury ciała, ciągłe dreszcze, badania krwi - wzrost ESR, liczba białych krwinek) najczęściej nie jest określony, ale mogą występować jego indywidualne objawy.

Spośród instrumentalnych metod diagnostycznych „złotym standardem” są badania ultrasonograficzne.

Wizualizowana trzustka jest powiększona, czasem pomijana, często wydłużona i rozciągnięta w dół (w kształcie gruszki), grubość ścianki jest normalna, charakterystyczna zmiana położenia pęcherza ze zmianą pozycji pacjenta. Diagnostycznie ważny jest taki znak echa, jak „szlam” (osad), który może być rozproszony lub ciemieniowy.

Po przyjęciu specjalnego śniadania (żółtka jaja, sorbitolu itp.) Woreczek żółciowy opróżnia się powoli: po 30 minutach. - mniej niż jedna trzecia pierwotnej objętości (zwykle na czczo, objętość GI - 30–80 ml żółci). Funkcja motoryczna i ewakuacyjna przewodu żołądkowo-jelitowego jest uważana za normalną, jeśli jego objętość wynosi 35–40 min. zmniejsza się do jednej trzeciej oryginału.

Spośród metod rentgenowskich stosuje się metodę kontrastowania pęcherzyka żółciowego - cholecystografia. Pacjent przyjmuje rano środek kontrastowy zawierający jod na pusty żołądek. Pierwsze zdjęcie zostało zrobione. Następnie podaje się żółciopędne śniadanie, po czym wykonuje się strzał kontrolny. Podczas zabiegu ocenia się wielkość trzustki, jej grubość ścianki i obecność hipokinezji.

Diagnostyka różnicowa patologii

Zróżnicuj dyskinezy w zależności od typu niedomotorowego od chorób pęcherzyka żółciowego, dwunastnicy i trzustki:

  • hiperkinetyczna dyskineza żółciowa - objawia się jako okresowy intensywny ból w prawym podżebrzu, pojawia się po zażyciu produktów żółciopędnych, zmniejsza się po przyjęciu leków przeciwskurczowych (no-shpa, drotaverine);
  • przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego: okresowy ból, który pojawia się po błędzie w odżywianiu, któremu towarzyszą dreszcze, nudności, wymioty;
  • zapalenie dwunastnicy - ból nie jest wyraźnie zlokalizowany, instrumentalne oznaki upośledzenia ruchliwości dwunastnicy;
  • przewlekła postać zapalenia trzustki - ból często pojawia się po spożyciu alkoholu, podaje się do okolicy lędźwiowej, zawartość enzymów (amylazy, lipazy, trypsyny) wzrasta w analizie biochemicznej krwi.

Leczenie dyskinez hipomotorycznych

Leczenie odbywa się wyłącznie w warunkach ambulatoryjnych. Głównym celem jest przywrócenie normalnego przebiegu żółci przez drogi żółciowe jako główna przyczyna dysfunkcji dróg żółciowych. Leczenie u dorosłych obejmuje kilka obszarów terapii.

Aby znormalizować funkcję ośrodkowego układu nerwowego, wskazane jest powołanie leków uspokajających lub tonizujących, które będą zależeć od stanu emocjonalnego danej osoby. Jako środek uspokajający nalewka waleriany 40 kropli 3-4 razy dziennie, adaptol 0, 3-0, 6 g raz dziennie, noofen 0, 25-0, 5 g dwa razy dziennie. Adaptogeny działają tonizująco - nalewka Schisandra chinensis, Eleutherococcus, żeń-szeń i pokusa. Przyjmuje się 10-20 kropli trzy razy dziennie.

Ważnym obszarem leczenia jest terapia dietetyczna. Zalecana jest dieta z wystarczającą ilością leków żółciopędnych: chleb z otrębami lub żytnim brązowym chlebem, tłuszcze roślinne (oliwka, olej z pestek dyni), śmietana, jajka na miękko, słabe buliony, duża liczba owoców i warzyw, zwłaszcza dyni, marchwi, cukinii. Otręby pszenne wpływają na stymulację wypróżnień, co odruchowo powoduje zwiększone wydzielanie żółci. 1 łyżkę otrębów gotuje się na parze z gorącą wodą i dodaje do kaszy do wybranej przystawki.

Z leków pokazano leki żółciopędne, które mają stymulujący wpływ na odpływ żółci: hofitol, holosas, siarczan magnezu, ksylitol, roztwory sorbitolu.

W połączeniu z niedoczynnością GP i zwiększonym tonem zwieracza Oddi zaleca się przepisywanie Buscopan 10 mg 1 tabletki 3 razy dziennie lub Odeston (Gimecromon) 200 mg 1 tabletkę trzy razy dziennie.

Do celów leczniczych wykorzystywane są również wody mineralne (Morszyńska, Essentuki nr 17 i Arzani).

Z procedur fizjoterapeutycznych stosuje się prądy diadynamiczne Bernarda, faradyzację, modulowane sinusoidalnie prądy do obszaru pęcherzyka żółciowego.

Problem chorób żołądkowo-jelitowych jest istotny na tym etapie rozwoju nauk medycznych. Pojawienie się nowych metod diagnozowania i leczenia patologii odgrywa ważną rolę w poprawie jakości życia pacjentów z chorobami tej grupy.

Kategoria:

Zdrowie